Budowę elektrowni rozpoczęto 1 czerwca 1973, a jej uruchomienie nastąpiło w 1983. W początkowym okresie elektrownia miała spełniać rolę akumulatora energii dla powstającej w pobliskim Kartoszynie Elektrowni Jądrowej Żarnowiec. Największa w Polsce elektrownia szczytowo-pompowa położona nad Jeziorem Żarnowieckim, w Czymanowie, woj. pomorskie.

Elektrownia wykorzystuje do swojej pracy spiętrzone wody Jeziora Żarnowieckiego (zbiornik dolny) oraz sztucznie magazynowane w zbiorniku górnym powstałym na pobliskim płaskowyżu. Elektrownia wyposażona jest w cztery jednakowe hydrozespoły odwracalne o mocy:

• dla pracy turbinowej 4×179 MW = 716 MW
• dla pracy pompowej 4×200 MW = 800MW

Energetyka wodna wykorzystuje potencjał energetyczny do produkcji energii lub przechowuje go za pomocą elektrowni wodnych szczytowo-pompowych. W tym przypadku, nazwa „elektrownia” nie jest do końca właściwa, ponieważ obiekty tego typu pobierają z sieci więcej energii elektrycznej, aniżeli są w stanie wyprodukować. Sama elektrownia znajduje się pomiędzy dwoma zbiornikami – dolnym i górnym, charakteryzującymi się wyraźną różnicą poziomów. Mogą być one naturalne lub sztuczne. 

W czasie, gdy cena energii elektrycznej jest niska (np. w nocy), wodna z dolnego zbiornika jest pompowana przez rurociągi do zbiornika górnego. W okresie szczytowego zapotrzebowania na energię elektryczną (około godziny 16), woda jest spuszczana do zbiornika dolnego, napędzając w ten sposób turbiny.  Urządzenia zwane pompo-turbinami pracują w dwóch trybach – turbina/generator oraz pompa/silnik. Sprawność elektrowni szczytowo-pompowych oscyluje w zakresie 65-85% (oznacza to, że 1MWh pobrana z sieci, przekłada się na 0, 65-0, 85MWh wygenerowanej energii elektrycznej). Elektrownie szczytowo-pompowe są doskonałymi magazynami ogromnych ilości energii. Dzięki relatywnie szybkiej obsłudze (do pełnej mocy dochodzą nawet w 5 minut) mogą bardzo szybko reagować na gwałtowne zmiany mocy w systemie energetycznym.